آتش‌سوزی تابلوهای برق یک نگرانی جدی در محیط‌های مسکونی، تجاری و صنعتی است. این آتش‌سوزی‌ها می‌تواند منجر به خسارت مالی، جراحات و حتی تلفات جانی شود. درک علل آتش‌سوزی تابلوهای برق جهت اطمینان از ایمنی آتش‌سوزی و اجرای اقدامات پیشگیرانه بسیار مهم است.
هدف این مقاله بررسی عوامل مختلفی است که در آتش‌سوزی تابلوهای برق نقش دارند و تحلیل دقیقی از علل آن‌ها ارائه می‌دهد.
هر سال نزدیک به 35000 خانه در آمریکا به دلیل خرابی تابلوهای توزیع برق کاملاً می‌سوزند. و بیش از 400 کشته، بیش از 1500 مصدوم و نزدیک به 800 میلیون دلار خسارت به اموال در سال بر جای می‌گذارند[منبع].
یکی از دلایل اصلی آتش‌سوزی تابلوهای برق، اضافه‌بار است. بارگذاری بیش از حد زمانی اتفاق می‌افتد که تابلوی برق به دلیل کارکرد هم‌زمان چندین دستگاه پرمصرف، تحت تأثیر جریان الکتریکی بیش از حد قرار می‌گیرد که منجر به گرم شدن بیش از حد قطعات الکتریکی و عایق شده و به طور بالقوه باعث آتش‌سوزی می‌شود.
اتصالات الکتریکی نامناسب از قبیل سیم‌بندی سست یا آسیب‌دیده، ترمینال‌های سست، یا اتصالات معیوب، گرما و جرقه تولید می‌کنند. این جرقه‌ها مواد قابل اشتعال در مجاور را مشتعل می‌کنند یا باعث خراب شدن عایق شده و خطر آتش‌سوزی را افزایش می‌دهند.
سیم‌کشی معیوب یا قدیمی یکی دیگر از دلایل رایج آتش‌سوزی تابلوهای برق است. سیم‌کشی قدیمی، عایق آسیب‌دیده، یا نصب نادرست می‌تواند منجر به اتصال‌کوتاه، قوس الکتریکی و جرقه الکتریکی شود. این خطاهای الکتریکی باعث آتش‌سوزی در تابلو برق یا مناطق مجاور می‌شوند.
نقص در ساخت و یا قطعات بی‌کیفیت در تابلوهای برق می‌تواند منجر به آتش‌سوزی الکتریکی شود. به عنوان مثل می‌توان به کلیدهای معیوب، عملکرد نادرست قطع‌کننده مدار خطای زمین (GFCI)، یا حفاظت ناکافی اضافه‌بار حرارتی اشاره کرد. این عیوب توانایی تابلو را برای مدیریت ایمن بارهای الکتریکی به خطر می‌اندازد و احتمال آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد.
تجمع بیش از حد گرما در تابلو الکتریکی منجر به آتش‌سوزی می‌شود. که می‌تواند به دلیل دمای محیط، تهویه ناکافی یا خرابی عایق رخ دهد. گرمای بیش از حد اجزای الکتریکی و عایق را ضعیف می‌کند و آن‌ها را مستعد اشتعال و آتش‌سوزی می‌کند.
عدم نگه‌داری و بازرسی منظم تابلوهای برق خطر آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد. تجمع گرد و غبار، زنگ‌زدگی، اتصالات سست، یا تجهیزات فرسوده در طول زمان شرایط خطرناک را تشدید نموده و منجر به آتش‌سوزی تابلوها می‌شوند.
عوامل محیطی مانند رطوبت و نم، و قرار گرفتن در معرض مواد قابل اشتعال می‌تواند منجر به اتش‌سوزی تابلوهای برق شود. نفوذ رطوبت می‌تواند سیم‌کشی را پوسیده کرده و احتمال اتصال کوتاه را افزایش دهد و وجود مواد قابل اشتعال نیز در نزدیکی تابلو می‌تواند به عنوان سوخت برای آتش‌سوزی عمل کند.
تشخیص علائم آتش‌سوزی در تابلو برق برای اقدام سریع و اطمینان از ایمنی افراد بسیار مهم است. در این‌جا چند شاخص وجود دارد:
اگر بوی سوختگی مداوم از تابلو برق یا اطراف آن می‌آید می‌تواند نشان دهنده گرم شدن بیش از حد یا سوختن قطعات الکتریکی باشد. این بو اغلب با دود یا رایحه فلزی همراه است.
یک تابلوی برق که به درستی کار می‌کند باید در دمای معمولی باقی بماند. اگر در هنگام لمس تابلو متوجه شدید که بیش از حد داغ شده، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل اساسی باشد. مانند بارگذاری بیش از حد یا اتصالات ضعیف که ممکن است منجر به آتش‌سوزی شود.
سوسو زدن یا کم نور شدن مکرر چراغ‌ها، به ویژه زمانی که چندین دستگاه در حال استفاده هستند، می‌تواند نشانه‌ای از بارگذاری بیش از حد یا معیوب بودن تابلو برق باشد. و می‌تواند یک علامت هشدار مبنی بر عدم تحمل بار الکتریکی به درستی از سوی تابلو باشد.
تریپ گاه به گاه کلیدها طبیعی است زیرا برای حفاظت در برابر اضافه‌بارهای الکتریکی طراحی شده‌اند. با این‌حال، اگر متوجه تریپ و قطع مکرر کلیدها شدید، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل اساسی باشد، مانند اتصال‌کوتاه یا شارش بیش از حد جریان، که می‌تواند خطر آتش‌سوزی ایجاد کند.
صداهای غیرمعمول مانند صدای وزوز یا صدای نویز که از تابلو بیرون می‌آید ممکن است ناشی از اتصالات سست یا قوس باشد. این خطاهای الکتریکی گرما تولید می‌کنند و در صورت عدم رسیدگی به موقع می‌توانند منجر به آتش‌سوزی شوند.
اگر هنگام قطع یا وصل یک مدار، جرقه یا قوس الکتریکی در تابلو برق مشاهده شد، می‌توان آن را ناشی از یک خطای الکتریکی خطرناک تلقی کرد. جرقه‌ها نشان‌دهنده اتصال سست یا سیم‌کشی آسیب‌دیده هستند که می‌توانند مواد اطراف را مشتعل کرده و باعث آتش‌سوزی شوند.
تابلو برق را از وجود هرگونه علائم سوختگی یا تغییر رنگ روی بدنه تابلو بررسی کنید. این علائم نشان می‌دهد که تابلو گرمای بیش از حد را تجربه کرده و نشان دهنده خطرات احتمالی آتش‌سوزی است.
در صورتی که هر یک از علائم هشدار دهنده بالا را مشاهده کردید، بسیار مهم است که اقدامات فوری را انجام دهید. ابتدا منبع تغذیه ناحیه آسیب‌دیده را با خاموش کردن بریکر اصلی قطع کنید. سپس با یک متخصص فنی و مجرب در زمینه برق تماس بگیرید تا مشکل را بررسی و رسیدگی کند. و سعی نکنید تعمیرات تابلو برق را در صورتی که تخصص لازم را ندارید انجام دهید.
به یاد داشته باشید؛
تعمیر و نگه‌داری منظم، بازرسی و تعمیرات به موقع برای جلوگیری از آتش‌سوزی تابلو برق ضروری است.
هرگز از آب برای خاموش کردن آتش‌سوزی الکتریکی استفاده نکنید. آب جریان الکتریسیته را هدایت می‌کند و می‌تواند منجر به برق‌گرفتگی یا حتی تشدید آتش شود.
از کپسول‌های آتش‌نشانی که مخصوص آتش‌سوزی‌های الکتریکی طراحی شده‌اند، استفاده کنید.
پیشگیری از آتش‌سوزی تابلوهای برق مستلزم شناخت کامل علل آن است. با پرداختن به مسائل اضافه‌بار، اتصالات ضعیف، سیم‌کشی معیوب، نقص تابلو برق، گرمای بیش از حد، نگه‌داری نادرست، و عوامل محیطی می‌توان خطر آتش‌سوزی را به میزان قابل توجهی کاهش داد. بازرسی‌های منظم، نصب صحیح، رعایت قوانین و استانداردهای الکتریکی و تعمیرات مداوم جهت اطمینان از ایمنی و قابلیت اطمینان تابلوهای برق ضروری است. اجرای این اقدامات پیشگیرانه به محافظت از جان افراد، اموال و دارایی‌های ارزشمند در برابر پیامدهای مخرب آتش‌سوزی تابلوهای برق کمک می‌کند.
© Copyright 2023 All rights Reserved. Design by ASVA Co. International IT Services Holding
